Mật ong là một nguyên liệu vốn đã rất quen thuộc trong đời sống thường ngày. Nó mang lại công dụng đa dạng khác nhau trong nhiều lĩnh vực như ẩm thực, sức khỏe, làm đẹp, y học,…Thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ mật ong là gì? Quá trình lấy mật ra sao? Thành phần dinh dưỡng của mật ong như thế nào cũng như những tác dụng của nó. Đồng thời cũng cần biết cách phân biệt mật ong nguyên chất để tránh sử dụng phải hàng giả, hàng pha chế lẫn nhiều tạp chất. Tất cả những vấn đề này sẽ được chúng tôi giải đáp trong bài viết dưới đây! Hãy cùng theo dõi để được cung cấp thông tin hữu ích nhé!
1. Mật ong là gì?
Mật ong là tinh chất tự nhiên được tạo ra bởi những con ong hút mật của các loài hoa hay các bộ phận khác trên thân cây, có vị ngọt và mùi thơm. Mật hoa sau khi được hút vào trong bụng ong sẽ trải qua quá trình tiêu hóa với sự kết hợp của enzym cùng các chất khác có trong tổ bánh mật để tạo ra thành phẩm cuối cùng là những dịch mật vàng óng, sánh mịn và chứa rất nhiều chất dinh dưỡng gồm vitamin, chất khoáng, fructose, nước, đường glucose,…
Ai cũng biết mật ong nhưng chưa chắc đã hiểu rõ về nguyên liệu này
Hiện nay có hai loại mật ong là mật ong rừng và mật ong nuôi. Mật ong rừng chủ yếu có được do tìm kiếm, khai thác còn mật ong nuôi được tạo ra nhờ sự chăm sóc, nuôi dưỡng và duy trì nòi giống của người nông dân. Tuy vậy nhưng hai loại mật ong này đều tốt và mang lại những công dụng như nhau cho cuộc sống con người.
2. Quá trình lấy mật ong
Mật ong được lấy như thế nào?
Với mật ong nuôi, người ta đã thiết kế những ngôi “nhà” cho ong trú ngụ, có thể là thùng gỗ, thùng xốp, nhà kính,…và có các cầu ong được định hướng sẵn để ong tiết ra dịch mật. Do vậy việc lấy mật khá dễ dàng và thuận tiện. Tùy vào mùa hoa mà lượng mật ong hút được nhiều ít khác nhau. Khi đã ước chừng mật đầy thì chỉ việc mở nắp thùng và lấy các cầu mật ra.
Ong nuôi có cầu lấy mật được thiết kế sẵn
Tuy nhiên muốn lấy được mật ong rừng thì phải trải qua một quá trình gian nan đòi hỏi công sức và sự khéo léo nhiều hơn. Bạn sẽ phải đi tìm những tổ ong tự nhiên trong những bụi rậm hoặc trên những tán cây cao, thậm chí ở những vị trí vách đá, đồi núi hiểm hóc vì ong rừng sống hoang dã. Người ta dùng bất cứ vật gì để hun như củ khô, lá cây, đuốc (với tổ ong trên cao). Khi thấy khói hầu hết đàn ong sẽ bay đi, an toàn hơn cho người khai thác bởi ong rừng rất hung dữ, sẵn sàng tấn công bất kỳ ai xâm phạm vào nơi ở của chúng.
Khi ong bay khỏi tổ sẽ để lộ ra phần sáp và mật vàng ươm. Lúc này người thợ sẽ dùng dao cắt toàn bộ phần này mang về. Sáp ong hay cầu ong mang về sẽ được vắt bằng tay (phương pháp thủ công) hoặc cho vào thùng quay ((phương pháp công nghiệp) có lót một lớp vải lưới sạch để lọc riêng phần mật. Đây là phần mật nguyên chất nên rất thơm và có ga mạnh vì còn lưu lại phấn hoa.
Quá trình lấy mật ong rừng
3. Thành phần dinh dưỡng của mật ong
Mật ong nguyên chất chứa rất nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể và sức khỏe con người. Nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra trong mật ong có các thành phần sau:
– Các loại đường tự nhiên chiếm đến 80%, trong đó glucose (khoảng 38,5%) và fructose (khoảng 31,0%). Đây là những loại đường đơn rất dễ hấp thụ, không chứa chất béo và cholesterol, không gây hại cho cơ thể. Ngược lại nó còn có tác dụng phục hồi năng lượng, chống oxy hóa, bồi bổ sức khỏe.
– Các chất vô cơ gồm khoáng chất: canxi, đồng, kali, natri, magie, sắt, clo, photpho, lưu huỳnh, iot và các chất muối: mangan, silicium, aluminium, bore, crom, đồng, lithium, nickel, kẽm và osmium. Những chất này đảm nhận vai trò về sinh lý đồng thời có tác dụng lên hệ thần kinh và hệ hô hấp.
– Các loại vitamin: B1, B2, B3, B5, B6, E, K,C, caro Ten, thiamin, niacin, riboflavin, axit pantothenic và một số axit amin. Lượng phấn hoa ong hút được càng nhiều thì hàm lượng vitamin trong mật càng cao.
– Các chất hữu cơ: (gồm axit molic, vinic, xitric, lactic), protein, xanthophylle. Đây là các chất có tác dụng kích thích hoạt động của cơ thể và cần thiết cho sự phát triển của con người.
– Carbohydrate – chất dinh dưỡng cơ sở của việc tạo nên năng lượng cho cơ thể.
– Nước. Lượng nước trong mật ong càng ít thì mật càng đặc, càng đạt chất lượng cao.
– Chất chống oxy hóa. Chất này rất giàu axit phenolic và flavonoid – một chất chống oxy hóa tự nhiên mà không chứa cholesterol, không có chất béo.
Bảng thành phần và giá trị dinh dưỡng có trong 100g mật ong
4. Tác dụng của mật ong
Mật ong được sử dụng phổ biến và rộng rãi vì rất nhiều những công dụng, lợi ích không ngờ mà nó mang lại trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
4.1. Tác dụng chữa bệnh của mật ong trong y học
Tính ứng dụng của mật ong trong lĩnh vực y học rất cao với tác dụng chữa bệnh cho con người.
Chữa lành vết thương
Mật ong vốn có tính kháng khuẩn, chống nhiễm trùng nên nó là một phương thuốc chữa viêm loét hiệu quả. Chẳng hạn như loét tì đè, loét do tiểu đường, những vết thương khi hoạt động hay phẫu thuật,…
Chữa đa dạ dày
Những người bị đau dạ dày có thể dùng mật ong kết hợp với nghệ tươi hoặc tinh bột nghệ để uống hàng ngày. Vì mật ong có tính sát khuẩn cao nên sẽ tiêu diệt được những loại virus gây viêm loét giúp ổn định lượng axit, giảm tổn thương hay những triệu chứng đau co thắt, xót dạ dày.
Mật ong là phương thuốc chữa đau dạ dày từ lâu đã được dân gian lưu truyền
Ngăn ngừa ung thư
Chất Flavonoid có trong thành phần của mật ong làm chậm sự phát triển, lây lan của tế bào ung thư. Do vậy sử dụng mật ong có thể làm giảm nguy cơ mắc căn bệnh nguy hiểm này. Đặc biệt là những người sống và làm việc ở môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi.
Kiểm soát đường huyết
Tuy mật ong có hàm lượng đường cao nhưng đó hoàn toàn là đường tự nhiên, không có hại như các loại đường hóa học khác. Sự kết hợp giữa đường Glucose và Fructose sẽ giúp kiểm soát lượng đường có trong máu. Với những người béo phì, thừa cân và nhất là những người mắc bệnh tiểu đường thì sử dụng mật ong là sự lựa chọn tối ưu để cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể mà không lo bị tăng đường huyết.
Trị ho, viêm họng
Mật ong vốn là bài thuốc dân gian hữu hiệu trong việc chữa các chứng bệnh ho đờm, hen suyễn, mất tiếng, khan tiếng, viêm họng,…Đây là cách điều trị an toàn, kể cả với trẻ em 2 – 3 tuổi. Chỉ cần kiên trì áp dụng phương pháp này thì trong khoảng 3 tháng sẽ thấy bệnh cải thiện rõ rệt. Có thể kết hợp mật ong với chanh đào, gừng tươi, tỏi, lá hẹ để tăng thêm hiệu quả.
Mật ong kết hợp với các nguyên liệu thiên nhiên khác dùng để trị ho, khan tiếng
Giúp vết bỏng nhanh phục hồi
Khi bị bỏng, da bị nhiệt độ cao làm tổn thương nên rất dễ bị nhiễm trùng, sưng đỏ, xuất hiện bọng nước. Dùng mật ong bôi trực tiếp lên vết thương rồi dùng băng gạc mỏng băng lại. Chỉ cần thực hiện 2 – 3 lần/ngày, vết thương sẽ được khử trùng, nhanh hồi phục hơn. Kiên trì sử dụng đến khi thấy vết bỏng khô và lên da non là được.
Làm dịu bệnh trĩ
Người bị bệnh trĩ thường thấy đau, ngứa, khó chịu vùng hậu môn. Lúc này có thể dùng dầu ô liu pha với mật ong bôi lên vùng da nhạy cảm sẽ giúp tình trạng bệnh dịu đi. Biện pháp này cũng có tác dụng là giảm hiện tượng xuất huyết, đau, ngứa. Bạn cũng có thể áp dụng tương tự với bệnh vảy nến khi thấy tấy đỏ.
4.2. Tác dụng của mật ong với sức khỏe
Mật ong mang lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người
Cải thiện giấc ngủ
Khó ngủ, ngủ không sâu giấc là tình trạng chung của nhiều người, đặc biệt là với người trung niên và người già. Uống một cốc nước mật ong ấm trước khi đi ngủ sẽ giúp cải thiện tình trạng này. Lý do là bởi cacbohydrate trong mật ong sẽ kiểm soát sự giải phóng insulin đồng thời giúp tryptophan thâm nhập vào não một cách dễ dàng, giúp bạn nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.
Cung cấp năng lượng cho cơ thể
Mật ong nguyên chất có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có thể chuyển hóa thành calo và đường. Do vậy nó sẽ làm giảm mệt mỏi, căng thẳng và cung cấp nguồn năng lượng dồi dào cho cơ thể.
Giảm cân an toàn
Dùng mật ong để giảm cân là phương pháp hiệu quả được nhiều người truyền tai nhau.
Vị ngọt và lượng đường tự nhiên trong mật ong khiến chúng ta có cảm giác no bụng. Vì vậy khi uống mật ong sẽ giúp bạn giảm cảm giác thèm ăn, từ đó ngăn chặn sự hấp thụ chất béo và cholesterol. Không những thế, mật ong còn rất tốt với hệ tiêu hóa, giảm tình trạng tích tụ mỡ thừa. Bạn có thể kết hợp mật ong với chanh uống mỗi ngày đề vừa lấy lại thân hình thon gọn, vóc dáng quyến rũ, vừa tốt cho sức khỏe.
Tăng hiệu suất vận động
Dù là vận động viên hay người bình thường sau khi tập luyện, vận động sẽ đều bị tiêu hao năng lượng. Mật ong sẽ giúp họ giữ lại lượng insulin trong máu ở mức cần thiết đồng thời giúp phục hồi sức khỏe cơ bắp. Từ đó làm tăng hiệu suất hoạt động.
Tăng sức đề kháng
Trong thành phần của mật ong chứa rất nhiều vitamin, các loại khoáng chất hữu cơ và vô cơ cùng những chất có khả năng chống oxy hóa, kháng khuẩn. Vì thế mà người sử dụng mật ong thường xuyên sẽ có sức khỏe tốt, sức đề kháng cao, phòng chống được nhiều loại bệnh. Đặc biệt là những bệnh do yếu tố môi trường, thay đổi thời tiết.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Sử dụng mật ong để tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa.
Mật ong có công dụng loại bỏ những vi khuẩn có hại trong đường ruột. Vậy nên những ai có vấn đề về tiêu hóa hoặc thường mắc các bệnh như tiêu chảy, đầy hơi, khó tiêu thì đừng quên dùng mật ong để cải thiện tình trạng này. Đồng thời cung cấp lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.
Tác dụng đối với phụ nữ mang thai
Ngoài những công dụng trên, mật ong đối với bà bầu còn giúp giảm các triệu chứng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt. Khi phụ nữ mang thai, các hormone trong cơ thể thay đổi và dễ gây thiếu máu nên dẫn đến tình trạng trên. Lúc này dùng mật ong kết hợp với trứng gà sẽ giúp bổ máu, cải thiện giấc ngủ, tăng sức đề kháng,…
Bên cạnh đó, mật ong còn có lợi ích trong việc ngăn ngừa và phòng chống bệnh viêm gan, cao huyết áp trong quá trình mang thai.
Tác dụng đối với thai nhi
Mật ong tốt cho sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi
Khi mẹ bầu sử dụng mật ong, chất dinh dưỡng hấp thụ vào cơ thể mẹ sẽ truyền cho thai nhi qua dây rốn. Acid flolic có trong mật ong cùng các loại vitamin B, C, D, K có tác dụng quan trọng trong việc phát triển hệ thần kinh và não bộ của thai nhi. Em bé sẽ thông minh hơn so với em bé khác mà mẹ bầu không sử dụng mật ong trong suốt thai kỳ.
4.3. Tác dụng của mật ong đối với việc làm đẹp
Bên cạnh những công dụng trong lĩnh vực y học, sức khỏe thì mật ong còn được ví như “thần dược” trong việc làm đẹp. Cách sử dụng loại nguyên liệu này vừa dễ dàng, vừa mang lại những hiệu quả bất ngờ.
Trị mụn hiệu quả
Mật ong có tính kháng khuẩn nên sẽ làm sạch những bụi bẩn ẩn sâu bên trong lỗ chân lông. Từ đó ngăn ngừa sự hình thành các loại mụn trứng cá, mụn viêm, mụn đầu trắng,…Đồng thời cũng làm da dịu hơn, giảm sưng đỏ, ngứa rát.
Làm mờ vết thâm, cấp ẩm và dưỡng da
Chất chống oxy hóa và những loại vitamin trong mật ong có tác dụng cung cấp độ ẩm, dưỡng da và phục hồi các tế bào nơi có vết thâm. Pha mật ong với baking soda còn là phương pháp tẩy tế bào chết được rất nhiều người áp dụng. Làn da sẽ mờ thâm và rạng rỡ hơn.
Chăm sóc tóc
Bí quyết sở hữu mái tóc mềm mượt, chắc khỏe từ mật ong
Nhờ có tính sát khuẩn, mật ong là nguyên liệu hữu hiệu được sử dụng trong việc trị gàu. Nó cũng cung cấp độ ẩm cần thiết cho da đầu, giúp bổ sung dưỡng chất để chăm sóc, nuôi dưỡng mái tóc chắc khỏe. Mật ong còn phát huy công dụng trong việc kích thích sự phát triển của nang tóc khiến tóc nhanh dài đồng thời giảm tình trạng gãy rụng, xơ yếu.
Dưỡng móng
Trong mật ong có độ ẩm tự nhiên cùng những dưỡng chất rất tốt cho việc cung cấp độ ẩm, làm giảm ố vàng, giảm gãy móng. Hơn nữa nó cũng kích thích quá trình tạo chất sừng, giúp móng mọc nhanh hơn.
Làm chậm quá trình lão hóa da
Chất chống oxy hóa của mật ong nguyên chất giúp loại bỏ những tế bào chết cho da thông thoáng. Từ đó việc hấp thụ dưỡng chất từ các sản phẩm chăm sóc da dễ dàng và đạt hiệu quả tối đa. Đặc biệt mật ong còn làm chậm quá trình lão hóa, đem lại cho bạn làn da căng mịn và luôn trẻ đẹp.
Muốn có làn da căng mịn, trẻ mãi với thời gian thì đừng quên sử dụng mật ong
4.4. Tác dụng của mật ong trong chế biến ẩm thực
Mật ong có vị ngọt, mùi thơm và hàm lượng dưỡng chất cao nên rất được ưa chuộng sử dụng trong chế biến ẩm thực. Người đầu bếp có thể dùng mật ong làm nguyên liệu cho để làm các món sau:
– Ướp đồ nướng, món rim (gà nướng mật ong, sườn non nướng mật ong, bò cuộn nướng mật ong, sườn rim mật ong…)
– Làm bánh (mật ong giúp giữ mùi thơm và độ tươi ngon cho bánh, hơn nữa cũng đem lại vị ngọt thanh, không ngán như khi dùng đường).
– Pha chế sinh tố, nước uống, nước ép trái cây, coktail,…
5. Cách phân biệt mật ong nguyên chất
Với vô vàn những lợi ích tuyệt vời trên, mật ong đã trở thành sản phẩm được bày bán phổ biến trên thị trường. Tuy nhiên nếu mua phải mật ong giả, pha lẫn tạp chất thì chẳng những không đem lại công dụng như mong muốn mà còn gây ra nhiều tác hại khác. Vì vậy bạn cần phân biệt mật ong nguyên chất bằng những cách sau:
– Cách 1: Pha 5 phần nước cùng 1 phần mật ong rồi đậy kín. Nếu 1 ngày sau không thấy có chất lắng xuống đáy thì đó là mật nguyên chất. Tạp chất càng nhiều, mật ong càng kém chất lượng.
– Cách 1: Cho mật ong vào chảo rồi đun lửa nhỏ. Nếu là mật ong có pha thêm đường khi sên cạn sẽ thấy đường vón cục. Còn nếu là mật ong nguyên chất dù đun cạn khô cũng không thấy gì.
– Cách 3: Dùng đũa khuấy thử. Mật ong thật khi khuấy có cảm giác mềm. Dùng tay sờ thử không có sạn. Khi bỏ vào miệng nếm thì tan rất nhanh. Ngược lại mật ong giả khi khuấy khá cứng, gượng gạo, sờ thấy có sạn và tan lâu.
Mật ong nguyên chất tan ngay trên đầu lưỡi
– Cách 4: Cho chai mật ong vào ngăn đá. Nếu sau 2 – 3 tiếng mà mật đông thì chứng tỏ trong mật hoàn toàn pha nước đường. Nếu đông ½ chai thì mật đó là của ong nuôi cho ăn đường. Mật không đông mới là mật nguyên chất.
– Cách 5: Dùng cọng hành tươi nhúng vào mật. Nếu thấy hành héo đi, lên màu xanh đậm thì đó là mật ong nguyên chất. Còn nếu mật ong giả sẽ không có hiện tượng gì.
– Cách 6: Nhỏ giọt mật ong vào nước. Nếu thấy giọt mật nguyên vẹn rơi xuống đáy thì là mật thật. Còn nếu mật bị hòa tan ngay sẽ là mật giả.
Cách 7: Nhúng phần bấc của cây nến vào mật ong rồi châm lửa. Nếu bấc cháy là mật nguyên chất còn nếu bấc không cháy nghĩa là mật ong đã bị pha thêm nhiều nước.
Mật ong thật khi quẹt thử vào đầu que diêm hay bấc đèn cầy châm lửa sẽ cháy
Trên đây là toàn bộ những kiến thức quan trọng về mật ong mà bạn không thể bỏ qua. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại nguyên liệu này!
Nguồn: https://meoeva.com
Danh mục: Làm Đẹp
